De woorden vitaliteit en leefstijl kom je steeds vaker tegen. Je ziet bijvoorbeeld in de zorg een verschuiving van medicaliseren naar een gezondere leefstijl. Leefstijl als beste medicijn. Met een gezonde leefstijl is zoveel te bereiken. Het kan alleen knap lastig zijn om daar voor jezelf aan te (blijven) werken. En dan heb je nog het verschil tussen vitaliteit en leefstijl. De woorden worden vaak door elkaar gebruikt, maar naar mijn inziens zit er wel degelijk een verschil tussen de twee. In dit blog ga ik daar verder op in.
Vitaliteit
Vitaliteit is zo’n woord wat veel gebruikt wordt, maar waar iedereen een andere betekenis aan geeft. Dit komt doordat het woord in verschillende contexten gebruikt wordt en ook in de jaren op verschillende manieren gebruikt is. Zo werd vitaliteit eerder in verband gebracht met zweverig en had het een spiritueel imago. Daarnaast werd het op een gegeven moment gekoppeld aan ouderen: vitaal ouder worden. De van Dale beschrijft vitaliteit als:- Energie om te leven ➔ levenskracht
Vitaliteit wordt tegenwoordig ook vaak gekoppeld aan gezondheid. Zowel fysiek als mentaal en emotioneel gezond zijn. Maar zijn mensen die minder gezond zijn dan niet vitaal? En zijn alle mensen die gezond zijn dan automatisch vitaal? Ik ken genoeg mensen en heb genoeg mensen gezien die wel gezond zijn, maar waar de energie enorm laag is. En andersom ook, mensen die ziek zijn, maar nog bruisen van de energie en nog van alles willen en kunnen doen. Overigens heb ik het hier over gezond, niet gezond en ziek zijn, dit is wat mij betreft het ‘oude denken’ en gaat over een hele andere discussie: wanneer ben je dan gezond?
In mijn ogen is de betekenis die Chivo, kennisinstituut op het gebied van vitaliteit, geeft aan het woord vitaliteit een hele mooie en goed onderbouwde. Volgens hun is vitaliteit het hebben van een autonoom en zinvol leven. Je wilt meer uit het leven halen. En je doet dat in harmonie met jezelf en de omgeving. TNO koppelt aan vitaliteit drie kerndimensies: motivatie, energie en veerkracht. Je bent gemotiveerd om bepaalde doelen te bereiken, doet dit met energie (zowel fysiek, mentaal, emotioneel als spiritueel) en bent veerkrachtig genoeg om met uitdagingen en tegenslagen om te gaan.
Leefstijl
Vitaliteit is wat mij betreft en totaalplaatje. Er spelen veel facetten een rol bij jouw eigen vitaliteit. Leefstijl is wat dat betreft gemakkelijker en met een gezonde leefstijl kun je wel je vitaliteit beïnvloeden. Dat betekent echter niet dat je automatisch vitaal bent wanneer jij een gezonde leefstijl hebt. Het is er onderdeel van.Leefstijl gaat voornamelijk om de pijlers beweging, voeding en voldoende herstel. In de huidige maatschappij een enorme uitdaging om hier aan te blijven werken. We zitten steeds langer en meer, de ongezonde voeding ligt overal voor het grijpen en we staan tegenwoordig vaak op het standje ‘vol gas’. Hier een balans in vinden zorgt er voor dat je je fitter gaat voelen en dat je ook op andere facetten betere keuzes kunt maken. Moet je natuurlijk wel weten hoe je dat doet en hoe je dit kunt beïnvloeden.
Totaalplaatje
Naast leefstijl zijn er een aantal andere onderdelen van vitaliteit waar ik bijvoorbeeld tijdens coach trajecten naar kijk.- Psychologische basisbehoeften – een manier om ‘overall’ je eigen vitaliteit te beoordelen. In hoeverre wordt jij bevredigd in autonomie, binding en competentie?
- Motivatie en richting – waar kom jij ’s ochtends je bed voor uit, wat is jouw motivatie en welke doelen heb jij? Doe jij dingen die je leuk en/of belangrijk vindt?
- Omgeving en relaties – hoe goed zijn jouw relaties met de mensen om je heen? Woon en leef je in een omgeving waar je gesteund wordt om jezelf verder te ontwikkelen?
- Leefstijl – beweeg je voldoende en op een goede manier? Eet je gezond? Ontspan je voldoende?
- Uitdagingen – hoe goed kun je om gaan met jouw uitdagingen? Ken je jouw eigen valkuilen?
- Focus – hoe goed kun je focus houden?
- Oefenen en leren – hoe ben je bezig met ontwikkelen? Lukt het jouw om dingen te veranderen en dat ook vol te houden?
- Veerkracht – hoe goed kun je loslaten, accepteren en omgaan met tegenslagen?
Benieuwd hoe het staat met jouw vitaliteit? Download de Quick Scan, lees verder op mijn website of neem contact met me op voor een gratis kennismakingsgesprek.